Trong đó, kinh tế biển là nền tảng có cảng trung chuyển Container quốc tế và dịch vụ logistic, đô thị, dịch vụ, du lịch, công nghiệp giữ vai trò quan trọng, kết hợp phát triển các ngành kinh tế khác; là trung tâm dịch vụ du lịch và vui chơi giải trí tổng hợp cao cấp có những sản phẩm dịch vụ, du lịch độc đáo, khác biệt, hiện đại với chất lượng cao, có thương hiệu và khả năng cạnh tranh quốc tế; có vị trí quan trọng về an ninh quốc phòng của quốc gia.
Khu Kinh tế Vân Phong có vị trí địa lý thuận lợi, hội tụ nhiều yếu tố để phát triển đa ngành, đa lĩnh vực, có độ sâu trung bình 20 - 27m, kín gió, không bị bồi lắng, gần tuyến hàng hải quốc tế, có vị trí chiến lược quan trọng trong giao thương hàng hóa với các nước trong khu vực, nên thuận lợi để phát triển cảng nước sâu và dịch vụ hậu cần cảng.
Bên cạnh đó, vịnh Vân Phong có nhiều bãi tắm đẹp, địa hình đa dạng, hệ sinh thái phong phú; các đảo, bán đảo có cảnh quan đẹp và hấp dẫn, khí hậu ôn hòa thuận lợi để phát triển thế mạnh về du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng cao cấp, vui chơi giải trí có quy mô lớn, khu đô thị hiện đại đẳng cấp quốc tế.
Trải qua gần 20 năm hoạt động, Khu Kinh tế Vân Phong đã thu hút được 148 dự án đầu tư (120 dự án trong nước và 28 dự án có vốn ĐTNN) với tổng vốn đăng ký khoảng 5,1 tỷ USD, vốn thực hiện là 3,3 tỷ USD đạt 63% vốn đăng ký; trong đó phần lớn các dự án đã đi vào hoạt động, giải quyết khoảng 8.500 lao động.
Số liệu thống kê cho thấy, trong năm 2023, doanh thu của các dự án tại Khu Kinh tế đạt 766,4 triệu USD; xuất khẩu đạt 604,9 triệu USD; nhập khẩu đạt 634,0 triệu USD; nộp ngân sách đạt 1096 tỷ đồng.
Trong đó phần lớn tập trung vào các dự án FDI quy mô lớn tại Khu Kinh tế như dự án Nhà máy sửa chữa, đóng mới các loại tàu biển Hyundai - Việt Nam (Hàn Quốc) với tổng vốn 475,92 triệu USD; Dự án Nhà máy Nhiệt điện BOT Vân Phong 1 (Tập đoàn Sumitomo - Nhật Bản) với tổng vốn 2,58 tỷ USD; Nhà đầu tư Australis Vietnam limited (Hoa Kỳ) với 04 dự án trong lĩnh vực nuôi trồng, chế biến thủy sản công nghệ cao với tổng vốn đăng ký khoảng 68,19 triệu USD và một số dự án của các nhà đầu tư Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore… trong lĩnh vực cơ khí, vật liệu xây dựng, hỗ trợ đóng tàu…
Đươc biết, thời gian qua, Ban quản lý đã tập trung tối đa nguồn lực hoàn thiện đồ án Điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng Khu Kinh tế Vân Phong đến năm 2040 và tầm nhìn đến năm 2050 và đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 298/QĐ-TTg ngày 27/3/2023.
Theo đó, Khu vực Bắc Vân Phong gồm 13 phân khu thuộc địa bàn huyện Vạn Ninh, quy hoạch trở thành đô thị du lịch biển đẳng cấp quốc tế, trung tâm kinh tế biển hiện đại, cảng nước sâu gắn với khu phi thuế quan. Khu vực Nam Vân Phong gồm 06 phân khu thuộc địa bàn thị xã Ninh Hòa được quy hoạch trở thành trung tâm công nghiệp gắn với cảng biển, cùng với các dự án khu đô thị, dịch vụ du lịch ven biển.
Để thu hút các nhà đầu tư nước ngoài vào các dự án quy mô lớn, Ban quản lý Khu Kinh tế Vân Phong đã xác định một số nhiệm vụ trọng tâm cần tập trung thực hiện như sau:
Thứ nhất, khẩn trương hoàn thành các quy hoạch phân khu các khu chức năng của KKT để có cơ sở triển khai công tác xúc tiến đầu tư theo danh mục ngành nghề ưu tiến thu hút đầu tư vào Khu Kinh tế Vân Phong, đặc biệt là các nhà đầu tư chiến lược theo Nghị quyết 55 của Quốc hội.
Thứ hai, tổ chức hiệu quả hoạt động xúc tiến đầu tư trong và ngoài nước nhằm tìm kiếm các nhà đầu tư có tiềm lực từ các thị trường có nền kinh tế lớn như Nhật Bản, Hàn Quốc, Hoa Kỳ, các nước Châu Âu, Canada, Australia, Singapore... các nước đối tác là thành viên của Hiệp định CPTPP, EVFTA; đồng thời thực hiện xúc tiến đầu tư có trọng tâm, trọng điểm vào các ngành nghề ưu tiên thu hút vào Khu Kinh tế Vân Phong theo Nghị quyết 55.
Thứ ba, triển khai thực hiện các cơ chế chính sách đặc thù đã được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết 55 vào thực tiễn (đặc biệt là cơ chế thu hút nhà đầu tư chiến lược) nhằm thu hút các nhà đầu tư lớn để giúp khai thác hiệu quả tiềm năng phát triển của Khu Kinh tế Vân Phong.
Thứ tư, tập trung hỗ trợ nhà đầu tư, giải quyết nhanh, kịp thời các khó khăn, vướng mắc về thủ tục hành chính để sớm đưa dự án vào hoạt động, đặc biệt các dự án quy mô lớn mang tính động lực cho Khu Kinh tế Vân Phong.
Thứ năm, tập trung phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng trên địa bàn Khu Kinh tế Vân Phong. làm nền tảng dẫn dắt, thu hút đầu tư các dự án ngoài ngân sách.
Thứ sáu, có giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0 để thu hút FDI chất lượng cao vào Khu Kinh tế Vân Phong và các KCN trên địa bàn tỉnh.
Thứ bảy, đề xuất Bộ ngành Trung ương tiếp tục nghiên cứu, sớm hoàn thiện hệ thống pháp luật theo hướng đồng bộ, minh bạch và phù hợp với luật pháp quốc tế; tiếp tục nghiên cứu ban hành các chính sách ưu đãi đầu tư đặc biệt, đủ hấp dẫn để thu hút các nhà đầu tư nước ngoài vào các dự án quy mô lớn.